Każdy człowiek ma prawo do nietykalności cielesnej i wolności wyrażania swojej opinii. Dzisiaj wydaje się to oczywiste, jednak nie zawsze tak było. Jak wygląda historia praw człowieka? Jakie były pierwsze dokumenty, które wprowadzały ochronę interesów jednostki? Poznaj historyczne i współczesne regulacje dotyczące praw człowieka.
- Jak kształtowały się prawa człowieka?
- Najważniejsze historyczne dokumenty dotyczące praw człowieka
- Najważniejsze współczesne dokumenty dotyczące praw człowieka
Jak kształtowały się prawa człowieka?
Historia praw człowieka ma swoje korzenie w starożytności, kiedy to zaczął obowiązywać Kodeks Hammurabiego uznający podstawowe zasady sprawiedliwości. W średniowieczu została wprowadzona Wielka Karta Swobód, która ograniczała władzę monarchów i zapewniała pewne prawa szlachcie. Natomiast rewolucje amerykańska i francuska w XVIII wieku przyniosły ze sobą deklaracje podkreślające prawa i wolności jednostki. W XIX wieku ruchy abolicjonistyczne i prawa pracy dążyły do ochrony najsłabszych członków społeczeństwa. Straszliwe wydarzenia II wojny światowej skłoniły społeczność do uznania potrzeby ochrony każdej jednostki, co doprowadziło do przyjęcia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka w 1948 roku. Od tego czasu prawa człowieka stały się integralną częścią międzynarodowego prawa i etyki.
Najważniejsze historyczne dokumenty dotyczące praw człowieka
Jak już wspomnieliśmy Kodeks Hammurabiego, jest jednym z najstarszych znanych zapisów prawnych. Został on ustanowiony około 1754 roku p.n.e. i uznawał potrzebę ochrony słabszych przed niesprawiedliwością. Wielką Kartę Swobód ogłoszono w Anglii w 1215 roku. Ograniczała ona arbitralną władzę króla nad szlachtą i ustanawiała prawną ochronę dla pewnych wolności. Ważnym historycznym dokumentem była Deklaracja Niepodległości Stanów Zjednoczonych z 1776 roku, która podkreślała prawa do życia, wolności i dążenia do szczęścia. Natomiast Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela z 1789 roku powstała w wyniku rewolucji francuskiej głosiła równość i suwerenność ludu. Warto również wspomnieć o Ustawie o zniesieniu niewolnictwa w Wielkiej Brytanii z 1833 roku. Była ona kamieniem milowym w walce przeciwko niewolnictwu. Natomiast Konwencja Genewska z 1864 roku zapoczątkowała międzynarodowe prawo humanitarne chroniące osoby ranne w czasie wojny. Te dokumenty ustanowiły fundamenty, na których budowane były późniejsze prawa człowieka.
Najważniejsze współczesne dokumenty dotyczące praw człowieka
Najważniejszym dokumentem określającym prawa człowieka jest Powszechna Deklaracja Praw Człowieka z 1948 roku, przyjęta przez ONZ. Ustanowiła ona uniwersalne standardy dla podstawowych praw i wolności jednostki. Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z 1966 roku, wraz z Międzynarodowym Paktem Praw Ekonomicznych, Socjalnych i Kulturalnych, rozszerzył zakres ochrony, w tym m.in. prawa do wolności słowa i równości. Konwencja w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa z 1948 roku była odpowiedzią na okrucieństwa II wojny światowej. Nie należy zapominać o Konwencji w sprawie zakazu tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania z 1984 roku. Warto również wspomnieć o Konwencji o prawach dziecka z 1989 roku skupiającej się na ochronie praw najmłodszych. Natomiast Deklaracja i Program Działania z Wiednia z 1993 roku potwierdziły, że prawa człowieka dotyczą wszystkich członków społeczeństwa.
Prawa człowieka są nietykalne i dotyczą zarówno dorosłych, jak i dzieci. W naszej ocenie warto je znać! Czy spotkałeś się już wcześniej z niektórymi regulacjami dotyczącymi praw człowieka? Co o nich sądzisz? Daj znać w komentarzu.
komentarze